ผมเชื่อว่าหลายๆ คนคงเคยได้ยินคำกล่าวที่ว่า “ยิ่งเด็ดยิ่งแตกยอด” กันมาบ้างนะครับ ซึ่งคำกล่าวนี้ไม่ได้ใช้ได้กับแค่เรื่องความสัมพันธ์เท่านั้น แต่ยังใช้ได้ดีกับการปลูก “โหระพา” พืชสมุนไพรยอดนิยมในครัวเรือนอีกด้วยครับ การเก็บเกี่ยวโหระพาอย่างถูกวิธี ไม่เพียงแต่ช่วยให้เราได้ใบโหระพาสดใหม่ไว้ปรุงอาหารอย่างต่อเนื่อง แต่ยังช่วยกระตุ้นการเจริญเติบโต ทำให้ต้นโหระพาของเราแตกยอดใหม่ๆ ออกมาอย่างไม่ขาดสายอีกด้วยครับ
หลายคนอาจจะสงสัยว่า ทำไมการเด็ดยอดโหระพาถึงช่วยให้ต้นแตกยอดใหม่ได้? จริงๆ แล้วเคล็ดลับง่ายๆ นี้มีพื้นฐานมาจากชีววิทยาของพืชนั่นเองครับ การเด็ดยอดหรือตัดแต่งกิ่งเป็นการกระตุ้นให้พืชสร้างฮอร์โมนออกซิน ซึ่งเป็นฮอร์โมนที่ทำหน้าที่ควบคุมการเจริญเติบโต โดยฮอร์โมนนี้จะไหลไปยังบริเวณที่ถูกตัดแต่ง ส่งผลให้เกิดการแตกยอดใหม่ และทำให้ต้นโหระพาของเรามีใบที่ดกหนาและแข็งแรงยิ่งขึ้นครับ
แล้วเราจะเก็บเกี่ยวโหระพาอย่างไรให้ “ยิ่งเด็ดยิ่งแตกยอด” ล่ะ? ไม่ยากเลยครับ ผมมีเทคนิคดีๆ มาแนะนำ
1. เลือกเด็ดยอดที่สมบูรณ์ การเลือกเด็ดยอดโหระพาที่สมบูรณ์เป็นขั้นตอนสำคัญครับ ควรเลือกเด็ดยอดที่มีขนาดประมาณ 10-15 เซนติเมตร หรือมีใบประมาณ 4-6 คู่ โดยเลือกเด็ดบริเวณเหนือข้อใบขึ้นไปประมาณ 1 เซนติเมตร เพราะบริเวณนี้จะมีตาที่จะเจริญเติบโตเป็นยอดใหม่ได้ดีที่สุดครับ
2. ใช้กรรไกรหรือมีดที่คมและสะอาด การใช้กรรไกรหรือมีดที่คมจะช่วยลดการบอบช้ำของต้นโหระพาได้มากขึ้นครับ และที่สำคัญอย่าลืมทำความสะอาดก่อนและหลังการใช้งานทุกครั้ง เพื่อป้องกันการแพร่ระบาดของเชื้อโรคไปยังต้นโหระพาของเราครับ
3. เด็ดอย่างสม่ำเสมอ การเก็บเกี่ยวโหระพาอย่างสม่ำเสมอจะช่วยกระตุ้นการแตกยอดใหม่ได้อย่างต่อเนื่องครับ โดยเราสามารถเด็ดยอดได้ทุกๆ 1-2 สัปดาห์ ขึ้นอยู่กับอัตราการเจริญเติบโตของต้นโหระพาครับ
4. บำรุงต้นหลังการเก็บเกี่ยว หลังจากที่เราเก็บเกี่ยวโหระพาไปแล้ว อย่าลืมดูแลบำรุงต้นให้แข็งแรงด้วยนะครับ โดยอาจจะรดน้ำ ใส่ปุ๋ยหมัก หรือปุ๋ยคอก เพื่อเพิ่มธาตุอาหารให้กับต้นโหระพาครับ
นอกจากเทคนิคการเก็บเกี่ยวแล้ว การดูแลเอาใจใส่ในด้านอื่นๆ ก็สำคัญไม่แพ้กันนะครับ แสงแดด: โหระพาเป็นพืชที่ชอบแสงแดดจัด ดังนั้นควรปลูกในบริเวณที่ได้รับแสงแดดอย่างน้อยวันละ 6 ชั่วโมงครับ
น้ำ:ควรรดน้ำให้ชุ่ม แต่อย่าให้แฉะจนเกินไป เพราะอาจทำให้รากเน่าได้ครับ
ดิน: ดินที่เหมาะสำหรับปลูกโหระพาควรเป็นดินร่วน ระบายน้ำได้ดี มีความอุดมสมบูรณ์สูงครับ
ปุ๋ย: เราสามารถบำรุงต้นโหระพาได้ด้วยปุ๋ยหมัก ปุ๋ยคอก หรือปุ๋ยเคมีสูตรที่มีไนโตรเจนสูงครับ
การปลูกโหระพา นอกจากจะทำให้เราได้บริโภคผักที่ปลอดภัย ปราศจากสารพิษแล้ว ยังเป็นกิจกรรมที่ช่วยผ่อนคลาย สร้างความสุขให้กับเราได้อีกด้วยนะครับ และที่สำคัญเพียงแค่เราเข้าใจเทคนิคการเก็บเกี่ยวแบบง่ายๆ “ยิ่งเด็ดยิ่งแตกยอด” รับรองว่าต้นโหระพาของเราจะเจริญงอกงาม ใบดกหนา ให้เราได้เก็บเกี่ยวผลผลิตไปอีกนานเลยครับ